Nieuwsbrief Transitie Proefdiervrije Innovatie nr. 12

Met een impuls van ruim 5 miljoen euro gaan onderzoekers en diverse partners in zes projecten werken aan innovatieve meetmethodes om onder meer hart-, hersen- en oogziekten beter te begrijpen en behandelen. Daarmee is ook een doel om minder afhankelijk te worden van dierproeven. De projecten ontvangen financiering binnen het onderzoeksprogramma Humane Meetmodellen 2.0. De verwachting is dat onderzoekmodellen die gebaseerd zijn op humaan materiaal zoals cellen en weefsels, of computermodellen gebaseerd op humane data, meer vergelijkbaar zijn met de situatie in de mens en daardoor de onderzoeksresultaten sneller en gerichter toegepast kunnen worden in de praktijk. Lees meer over dit onderzoeksprogramma op de website van SGF en op de website van NWO. Dit Partnership-programma wordt gefinancierd door de Samenwerkende Gezondheidsfondsen met PPS-toeslag die door Health~Holland (Topsector Life Sciences & Health) beschikbaar is gesteld, ZonMw en NWO-domein TTW, dat deze ronde coördineert.

Er wordt al veel proefdiervrij onderzoek gedaan. Maar systematische programmering kan dat onderzoek beter verbinden en kan bevorderen dat proefdiervrije methoden daadwerkelijk mogen worden toegepast. Want wetenschappelijke publicatie en acceptatie door autoriteiten van proefdiervrije methoden zijn nog niet vanzelfsprekend. Henk Smid voorzitter van het NCad en Jeroen Geurts bestuursvoorzitter van ZonMw verkenden zo’n programmering en boden minister Schouten de uitkomst aan. Ze lichtten toe dat de kennisketen alleen gezamenlijk een antwoord kan vinden op de vraag hoe zonder het dier complexe interactie van stoffen in een lichaam kan worden begrepen. En dat dit forse investeringen vergt. Lees hier verkenning.

Elkaars jargon begrijpen en je boodschap herkenbaar overbrengen, dat is nodig in het ambitieuze project Virtual Human Platform for Safety assessment (VHP4Safety). Omdat daarin de werelden van datawetenschap, biotechnologie, toxicologie en veranderkunde bij elkaar komen. Dit project gaat met een financiering van meer dan €11 miljoen uit de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) bouwen aan de virtuele mens. Het startte formeel op 1 juni 2021 met een sprankelend betoog door de Leidse hoogleraar wetenschapscommunicatie Ionica Smeets. Overigens de virtuele mens is geen science fiction maar een ingenieus computermodel dat gevuld wordt met data over de mens. Lees meer in het Trouw-artikel Wetenschappers willen medicijnen dierproefvrij testen of luister naar de uitleg op Radio 1. Kijk verder voor meer informatie op de website over VHP4Safety .

Een ander groot consortium startte ook op 1 juni jl. met het project RISK-HUNT3R, vanuit de Universiteit Leiden gecoördineerd. Dit Horizon 2020-project over het beoordelen van de veiligheid van chemicaliën, legt de nadruk op het regelgevingsperspectief. Het doel is om met hun budget van €23 miljoen een nieuw en modulair raamwerk te ontwikkelen voor dierproefvrije risicobeoordeling. Naast academische onderzoekers werken toezichthouders, veiligheidsinstanties en veiligheidswetenschappers uit de belangrijkste industriesectoren samen in dit Europese consortium. Lees hier meer over RISK-HUNT3R.

Het RIVM maakte in opdracht van de  Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) een overzicht van nieuwe methoden om de veiligheid van stoffen te beoordelen (New Approach Methodologies, afgekort NAM’s). De ontwikkelingen om dierproeven in de toekomst te verminderen of vervangen zijn veelbelovend indien alle organisaties die betrokken zijn bij de veiligheidsbeoordeling van chemische stoffen op internationaal niveau samenwerken aan de ontwikkeling en toepassing ervan. Lees hier het artikel er over op de site van het RIVM.

Er moet nog veel gebeuren, maar onderzoekers van ECVAM, de afdeling die zich bezighoudt met 3R-methoden binnen het EU-Joint Research Centre (JRC), ontwikkelen, valideren en accepteren steeds meer nieuwe testmethoden. Daarvoor is niet alleen ethiek een drijfveer, maar ook betere translatie naar de mens. In 1991 waren er slechts 7 OESO richtlijnen voor testen met in vitro methoden, om schade aan DNA door chemische stoffen te identificeren. Nu zijn er 29 OESO testrichtlijnen die zich baseren op 49 alternatieve methoden. Lees het laatste JRC rapport over dierproefvrije methoden in wetenschap en regelgeving. Bekijk de dbase met gevalideerde proefdiervrije methoden voor veiligheidsbeoordeling. 

Voor de eerste helpathon van TPI-Utrecht vraagt universitair hoofddocent Laura Creemers van Utrecht UMC (op YouTube): Denk mee over verbetering van een dierproefvrije strategie voor het beoordelen van lokale concentraties van medicijnen. Deze worden, ingekapseld in biomaterialen, geïnjecteerd. Deze online helpathon staan ​​open voor iedereen, uit welk werk- of studiegebied dan ook. Want diversiteit vergroot de kans op innovatieve combinaties! Voel je dus welkom dinsdag 13 juli 2021 van 10:00 tot 17:00 in deze online helpathon en help mee proefdiervrij te innoveren. Lees hier meer over en schrijf je hier in voor de helpathon.

Deze e-learning die SYRCLE maakte voor DG environment bevat ook een onderdeel dat gaat over herformulering van de onderzoeksvraag. Een voorbeeld hiervan is eerst vragen aan patiënten wat belangrijk is voor hen. Zo was het bijvoorbeeld voor een astmapatiënt van belang om tijdens een aanval beter te leren ademen. Behandeling daarvan kan ook met fysiotherapie waarbij geen dierproef meer nodig is.

Ken je een proefdierverzorger, biotechnicus of analist die een bijzondere bijdrage levert aan het uitvinden, beoordelen of toepassen van een alternatief voor een dierproef voor onderzoek of onderwijs? Draag hem of haar dan uiterlijk 15 september voor, om kans te maken op de Prijs Alternatieven voor Dierproeven. Deze prijs van € 3000,- wordt jaarlijks toegekend namens het Ministerie van Landbouw, Natuur, en Voedselkwaliteit.
Vul hier het voordracht formulier in.