Nieuwsbrief Transitie Proefdiervrije Innovatie nr. 6

In 2020 verzocht de minister van LNV het National Comité advies dierproevenbeleid (NCad) te onderzoeken of Covid-19-onderzoek de transitie naar proefdiervrije innovaties kan versnellen. Een belangrijke conclusie is dat voor deze vaccinontwikkeling vooral is gekozen voor de (dier)modellen waarmee al eerder ervaring was opgedaan. Dat laat onverlet dat in het COVID-19 onderzoek, naast diermodellen, ook gebruik is gemaakt van een breed scala aan bestaande proefdiervrije methoden. De transitie zou kunnen worden versneld met een gecombineerde toepassing van a) de nieuwste technologieën voor bijvoorbeeld vector- RNA/DNA- en peptide vaccins, b) fysisch- en immuno-chemische technieken en c) in vitro methoden. Een beperkende factor is echter het ontbreken van immuunparameters in organoidculturen en organs-on-a-chip, waardoor ze de effectieve werking van een geneesmiddel of vaccin niet kunnen meten. Een belangrijke bevinding is verder dat in de batchcontrole van de nieuwe generatie vaccins proefdieren niet of nauwelijks nodig zijn, omdat de productie van deze typen vaccins vergaand gestandaardiseerd is. Inzet op niet klassieke methoden verdient daarom aanbeveling. Of voor beoordeling van de veiligheid van geneesmiddelen en vaccins dierexperimenteel onderzoek het beste is, zou een studie naar de waarde en beperkingen van die beoordelende dierstudies moeten uitwijzen.

Lees hier de eindrapportage ‘COVID-19: het gebruik van proefdieren en proefdiervrije methoden in de dynamiek van een pandemie’.  
Luister terug naar de Dier aan bodcast over vaccins ontwikkelen met proefdiervrije innovaties.

KWF Kankerbestrijding is één van de grootste financiers van kankeronderzoek in Nederland. Wetenschappers kunnen meerdere keren per jaar financiering aanvragen voor hun onderzoeksvoorstellen. Op 14 juni opende een nieuwe call binnen het Programma Onderzoek & Implementatie, bestemd voor translationeel en toegepast onderzoek. KWF stelt daarnaast financiering beschikbaar voor onderzoek naar systematisch symptoommanagement in de laatste levensfase (themacall Palliatieve Zorg), voor publiek-private samenwerkingen (PPS-call) en voor implementatie van effectief bewezen interventies (implementatiefinanciering).
Meer informatie over de financieringsmogelijkheden, de voorwaarden en de aanvraagprocedure vindt u op de website van KWF.

De FDA Modernization Act werd vorig jaar geïntroduceerd. Deze wet wil het goedkeuringsproces voor geneesmiddelen hervormen en het gebruik van proefdiervrije methoden stimuleren. Begin juni jl. stemden in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden 215 Democraten en 176 Republikeinen (in totaal 392 leden) voor en 28 Republikeinen tegen. De leden die voor de Modernization Act stemden willen strategieën die zich baseren op de menselijke biologie. Daarmee kunnen nieuwe medicijnen sneller en goedkoper worden ontwikkeld, terwijl ze ook de menselijke reactie op geneesmiddelen beter voorspellen. De Modernization Act is opgenomen als sectie 701 in de Food and Drug Amendments van 2022, H.R. 7667. Lees de wet hier
Luister terug naar Ysha Akhtar, met haar uitleg vanuit het Center for contemporary science

De mogelijkheid om lichaamseigen zenuwcellen (neuronen) van patiënten te kweken wordt gezien als cruciaal om eindelijk de langverwachte wetenschappelijke doorbraken voor de ziekte van Alzheimer te bereiken. Renzo Riemens (Maastricht University), projectleider van één van de acht Dementie Fellowships van ZonMw, onderzoekt welke methode om lichaamseigen neuronen te produceren het beste is. Het vergaren van deze kennis kan op de lange termijn bijdragen aan het verkrijgen van doorslaggevende inzichten en ontwikkeling van therapieën of medicijnen. Ten slotte kan het project helpen om de noodzaak van dierproeven te verminderen, wanneer deze lichaamseigen neuronen effectief blijken te zijn in het modelleren van deze ziekte.
Lees hier het interview met Renzo Riemens

De onderzoekraad voor biotechnologie en biologiewetenschap (BBSRC) en het Nationaal Centrum voor de 3Vs (NC3Rs) in Engeland stellen samen 4 miljoen pond beschikbaar voor biowetenschappelijk onderzoek met complexe 3D-weefselmodellen, organs-on-chip, stamcelplatforms en computationele hulpmiddelen. De voorstellen moeten gericht zijn op: a) nabootsing van de fysiologische omgeving in een systeembenadering voor ontdekking en translationele wetenschap, b) vergroting van de capaciteit en het vertrouwen in niet-dierlijke technologieën, of c) partnerschappen tussen de academische wereld, het MKB en het bedrijfsleven. Om in aanmerking te komen voor financiering, moeten aanvragers in het Verenigd koninkrijk zijn gevestigd. Tot 8 september kunnen ze voorstellen indienen, die begin 2023 kunnen starten. Voorstellen zullen worden beoordeeld door een panel van onafhankelijke academici en belanghebbenden uit de industrie. De BBSRC en NC3R's zullen 80% van de volledige economische kosten (tot £ 250k) financieren.
Lees hier meer over de oproep: ontwikkeling van de volgende generatie niet-dierlijke technologieën.
Lees ook de handleiding voor de aanvrager van NC3R's.

Merel Ritskes-Hoitinga is per 1 juni 2022 benoemd tot hoogleraar Evidence-Based Transitie Proefdiervrije Innovaties bij de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht. Deze hoogleraarsopdracht is nieuw en uniek in de wereld. In haar onderzoek en onderwijs richt Ritskes-Hoitinga zich vooral op de samenwerking tussen academie, industrie en regelgevende instanties om samen het bewijs te leveren om te kunnen komen tot richtlijnen en (snellere) acceptatie van alternatieven voor dierproeven. Merel vindt het van belang openheid te creëren voor andere en bredere interdisciplinaire methodes van onderzoek doen. “Bijvoorbeeld met vragen als: hoe formuleer je de relevante onderzoeksvraag? Wat is er al bekend over dit onderwerp? Hoe kun je dit onderzoeken zonder dierproef?”
Lees hier het hele interview met Merel

Ben jij of ken jij de nieuwe communicatieadviseur bij TPI? Deze gaat onder andere aan de slag met het dialoogtraject, en stelt de internationale communicatiestrategie op. Geïnteresseerd in een veelzijdige en complexe opdracht? 
Lees meer in de vacature.

Verschillen varkens van huisdieren?
De grens tussen huisdieren en vee is niet zo scherp. Varkens hebben gewerkt als herdershonden en waakhonden. De allernieuwste wetenschap laat zien dat ze slim, coöperatief en emotioneel zijn. Hoe houdbaar is commercieel omgaan met dieren nog als we een meer afgeronde kijk op hun innerlijk leven krijgen?
Lees hier het artikel


Publicatie over Nordic NAMs workshop, november jl.  
New Approach Methodologies (NAMs) worden steeds meer gebruikt in de toxicologie voor het uitvoeren van chemische risicobeoordeling. Ze maken dierproeven overbodig als ze het mechanistisch inzicht in chemische werking vergroten. Wat zijn de belangrijkste uitdagingen voor NAMs? Welke obstakels zijn er voor de implementatie van NAMs in regelgevingsprocessen? Daar ging de workshop over die het Noorse Milieuagentschap, het Nordic Risk Assessment Project (NORAP) en de Nordic Classification Group (NKGI) organiseerden. Deze workshop vond plaats tussen 9 en 11 november 2021.
Lees hier de publicatie


Uitslag RAT challange, 1 juli 2022
Studenten zijn in de RAT-challenge (Replace Animal Testing challenge) samen met professionals aan de slag met alternatieven voor dierproeven. Sinds februari jl. volgen ze sessies, workshops en trainingen. Ze passen hun kennis toe in vraagstukken van bedrijfsleven of samenleving. Zo interviewt Merel onderzoekers over waarom velen nog neigen naar het gebruiken van dierproeven, ook als er alternatieven beschikbaar zijn. Haar groep schrijft een advies over implementatie van proefdiervrije innovaties. En zo werkt Thyra mee aan ontwerp voor pees-op-een-chip, als toevoeging aan het al bestaande systeem van gewricht-op-een-chip. Haar groep wil laten zien dat het ontwerpen van organen-op-chips niet heel ingewikkeld hoeft te zijn. De alliantie van de Technische Universiteit Eindhoven, Wageningen University & Research, Universiteit Utrecht en UMC Utrecht organiseren de RAT-challenge met Proefdiervrij (challenge houder). Op 1 juli 2022 kiest een jury een winnaar.
Lees hier het interview


Strandbeesten in de wind, tot 3 juli!
De strandbeesten van Theo Jansen zijn nog tot 3 juli te zien in het Kunstmuseum in Den Haag. ”Het oermateriaal is geen eiwit, zoals in de bestaande natuur, maar elektriciteitsbuis. Mijn strandbeesten halen energie uit de wind en hoeven dus niet te eten.”
Lees ook zijn eerdere artikel over zijn zoektocht naar leven creëren in National Geografic


De Animal Free Labcast, vanaf 29 juni 2022
Carla Owen CEO van Animal Free Research UK wisselt in deze podcast ideeën en ervaringen uit over versnelling van voor de mens relevante wetenschap van vooraanstaande wetenschappers, beleidsmakers en dierenbeschermers.
Luister elke twee weken naar nieuwe afleveringen