Wonderlijke paarse vormen in petrischaaltje

Nieuwsbrief Transitie Proefdiervrije Innovatie nr. 10

Peter van Dijken, TNO: ‘Non-invasief meten in mens is nieuwe heilige graal’

‘We kijken bij de unit Gezond Leven naar leefstijlgerichte ziektes, zoals metabole ontregeling. Wat zijn de ziekmakende processen, en hoe kunnen we hier iets aan doen? Ook kijken we naar het gedrag van mensen, want veel aandoeningen zijn leefstijl-gerelateerd. Bij biomedisch onderzoek zijn vanouds proefdieren betrokken. Onze stip op de horizon is om méér onderzoek zonder dieren in de mens te kunnen doen, natuurlijk zonder dat proefpersonen risico’s lopen.'

Lees hier het interview met Peter van Dijken op de website van TPI.

Portretfoto Peter van Dijken, directeur TNO

Miljoenenbeurs voor stap van lab naar fab

Een collectief van tientallen onderzoeksgroepen, bedrijven en kennisinstellingen, samengebracht door het orgaan-op-chip consortium hDMT, bouwt aan een universele standaard, ondersteund door een NWO-Perspectief-subsidie van bijna 5 miljoen euro. De partners investeren daarnaast ook nog eens 1,4 miljoen euro in het project. Het uiteindelijke doel is het aan elkaar koppelen van meerdere orgaanchips om een heel lichaam te kunnen simuleren. Op dit moment worden de chips vooral gebruikt door onderzoekers, om beter te begrijpen hoe de cellen zich gedragen in hun micro-omgeving of hoe ziektes zich ontwikkelen en zich door het lichaam verspreiden. Van grootschalig gebruik door farmaceuten is nog geen sprake omdat een universele standaard ontbreekt. Onderzoeksleider Jaap Den Toonder: 'Als je de medicijnen direct kunt uittesten op een realistisch menselijk orgaan-op-een-chip model, waarbij de complexiteit van het lichaam meteen wordt meegenomen, dan kun je schadelijke of niet-werkende medicijnen veel eerder in het proces elimineren zodat veel kosten worden bespaard'.

Beeld: ©Public Cinema / Public Cinema

Venture challenge Proefdiervrij van start

De bootcamps in de allereerste Proefdiervrij Venture Challenge zijn van start gegaan! Al sinds 2010 financiert Proefdiervrij de ontwikkeling van proefdiervrije methoden. Maar alleen als deze methoden ook toegepast worden, kunnen ze proefdieren overbodig maken. Een manier voor die toepassing is het opzetten van een commerciële organisatie. Helaas gebeurt dit nog weinig door gebrek aan de juiste ervaring en kennis bij wetenschappers. Goede begeleiding door ervaringsdeskundigen is dus essentieel. Aan deze allereerste editie van de Proefdiervrij Venture Challenge doen 4 enthousiaste teams mee: GUTSBV, FirstbaseBIO, Avatar Zoo en Felix Bioprinter. Iedereen zit er goed in, maar wie oh wie gaat er winnen? 23 april vindt de prijsuitreiking plaats. Mocht je erbij willen zijn, stuur dan een mailtje naar Saskia Aan.

Lees meer hierover op de website.

Beeld: Proefdiervrij

Onderzoekers maken bot organoïde

Onderzoekers van de TU Eindhoven en het Radboudumc Nijmegen hebben diverse botcellen met elkaar verweven tot een ‘organoïde’, een mini-orgaantje dat zelfstandig nieuw, hard botweefsel kan maken. Met dit meest complete 3D-model van botvorming tot nu toe zijn de biochemische processen tot in ongekend detail te bestuderen en daarmee vele openstaande vragen rond botvorming te beantwoorden. Bovendien is het gekweekte bot bijzonder geschikt voor het testen en ontwerpen van nieuwe behandelingen voor botaandoeningen als osteoporose of osteogenesis imperfecta. “Feitelijk hebben we nu een simpel systeem in een betrouwbare omgeving waarin we kunnen porren en kijken hoe de botcellen reageren op de stimuli die we geven”, stelt onderzoeker Anat Akiva. De onderzoekers publiceren het onderzoek in het blad Advanced Functional Materials.

Beeld: ©Vincent van den Hoogen / Vincent van den Hoogen

Gewricht-op-chip dingt mee naar prijs

Osteorartrose is een pijnlijke aandoening waarbij vooral het kraakbeen en het onderliggend bot van gewrichten worden afgebroken. In 2018 hadden hier al meer dan 1,4 miljoen Nederlanders last van. De komende jaren zal  naar verwachting vanwege de toenemende vergrijzing het aantal patiënten sterk toenemen. Om goede therapieën en geneesmiddelen te kunnen ontwikkelen voor osteoartrose zijn nog veel vragen te beantwoorden. Carlo Paggi, PhD onderzoeker aan de Universiteit Twente en voormalig finalist bij de Hugo van Poelgeestprijs, heeft nu een gewricht-op-chip ontwikkeld, waarmee de aandoening onder verschillende condities kan worden onderzocht. Deze doorbraak maakt het mogelijk om activiteiten te simuleren, evenals om de mechanismen en fysieke reacties te onderzoeken die mogelijk een rol spelen bij het ontstaan en de behandeling van osteoartrose. Carlo dingt nu met dit project mee naar de UT Challenge. Steun Carlo en lees meer over zijn onderzoek. 

Beeld: Carlo Alberto Paggi

Masterclass Helpathon

Wil je zelf een Helpathon leren organiseren en modereren? Na de succesvolle masterclass in 2020 biedt Meneer de Leeuw in 2021 een 2de masterclass serie aan. Deze start op 12 mei a.s. Er zijn 20 plekken beschikbaar dus aarzel niet te lang en geef je op. De cursus bestaat uit 6 gezamenlijke sessies van 2 uur (online en -indien de situatie dit toelaat - voor een beperkt aantal deelnemers op locatie)  Verschillende Helpathon-ervaringsdeskundigen geven de lessen. Naast de gezamenlijke lessen gaan we lezen, luisteren, verbeelden, maar ook uitproberen. Je ervaart hoe het is om te werken en te handelen vanuit een Helpathon-mindset. Om deze masterclass succesvol af te ronden, raden wij aan ongeveer zes uur per week tijd te investeren en is het essentieel om deel te nemen aan Helpathon#5 eind juni. De kosten bedragen 950 Euro. Inschrijven kan via de website. Nadere informatie bij Eva Malschaert.

Beeld: Meneer de Leeuw

Honours cursus obstakels en kansen voor TPI

Merel Ritskes-Hoiting (Hoogleraar Evidence-Based Laboratory Animal Science, SYRCLE, Radboud UMC) en Ingrid Visseren-Hamakers (Hoogleraar Environmental Governance and Politics, Nijmegen School of Management,Radboud Centre for Sustainability Challenges) hebben de handen ineengeslagen om een interdisciplinaire Master cursus te organiseren in mei en juni a.s.. De honours studenten gaan zich buigen over de vragen of, en zo ja waar, dierproeven nog nodig zijn, en welke maatschappelijke en wetenschappelijke obstakels en kansen er zijn voor de  versnelling van de transitie naar een proefdiervrije medische wetenschap. De disciplines waarbinnen studenten worden geworven zijn geneeskunde, proefdierkunde, geschiedenis, filosofie, recht, politicologie, bestuurskunde en economische- en managementwetenschappen. Zodoende kunnen natuurwetenschappelijke inzichten over dierproeven en sociaalwetenschappelijke inzichten over transities en maatschappelijke verandering worden samengebracht. De cursus zal zich onder meer richten op de Covid-19 situatie, waarbij vaccins binnen een jaar goedgekeurd bleken te kunnen worden, terwijl deze procedures normaliter 10-12 jaar in beslag nemen. Het honours lab zal plaats vinden in nauwe samenspraak met partners in het TPI programma. Studenten van de RU hebben voorrang.

Lees meer hierover op de website.

Beeld: Radboud UMC

WC11 gaat online

Vanwege de pandemie heeft de organisatie van het WC11 congres over Alternatives and Animal Use in the Life Science besloten om het congres geheel online te houden. Het is onrealistisch om ervan uit te gaan dat de internationale gemeenschap die met dit thema begaan is al fysiek bijeen kan zijn de aankomende zomer. Het thema is 3Rs in transition: from development to application. Van 23 augustus tot 2 september worden online sessies georganiseerd. Vanuit TPI wordt gewerkt aan de voorbereidingen van een drietal workshops. Wij houden u op de hoogte van de ontwikkelingen.

Beeld: Bea van Golen